Германияның қылмыстық іс жүргізу заңнамасындағы тенденциялар
Қаралымдар: 121 / PDF жүктеулері: 123
DOI:
https://doi.org/10.32523/2616-6844-2023-144-3-106-115Кілт сөздер:
қылмыстық қудалаудың тиімділігі, қылмыстық іс жүргізу құқығындағы адам құқықтары, қылмыстық сот ісін жүргізудегі пропорционалдылық аспектілері, іс жүргізуді декриминализациялау, қылмыстық сот ісін жүргізудегі құндылықтардың плюрализміАңдатпа
Германияның қылмыстық іс жүргізу заңнамасы 1870 жылдары жарияланғаннан бері 200-ден астам рет өзгертілген тұрақты қайта құру сатысында. Заң ұзақ мерзімді өзгерістерге ұшыраған кезде, нақты тенденцияларды ескеру өте қызықты – нормативтік қайта құрылымдау қай жерде жүреді және қайта құрудың әртүрлі салалары қалай өзара байланысты. Бұл материалда тақырыптар өте тұрақты болып қалатын немесе қылмыстық іс жүргізу заңнамасы терең өзгерістерге ұшырайтын 4 бөлек бағыт ерекшеленеді. Тұрақты болып табылатын салалардың бірі-қылмыстық тергеудің, сот ісін жүргізудің және үкім шығарудың тиімділігіне қызығушылық. Алайда, тиімділікке деген жалпы қызығушылық аясында біз адам құқықтарының кепілдіктері саласындағы маңызды өзгерістерді байқаймыз. Германияның Федералды Конституциялық соты адам құқықтарын түсіндіруді айтарлықтай өзгерткендіктен, барлық адам құқықтарын абсолютті қорғау негізінде талап етілгендіктен, қылмыстық сот ісін жүргізудегі адам құқықтарының институционалдық кепілдіктері өзгертіліп, пропорционалдылық принципіне жаңа назар аударылды. Бұл тенденция негізінен ауыр қылмыстарға қатысты болса да, онша ауыр емес құқық бұзушылықтар кең процедуралық декриминализацияға жатады. Мұндай кең ауқымды декриминализация жәбірленушінің рөлі қайта бағаланғандықтан ғана мүмкін болады. Қылмыстық сот ісін жүргізуге белсенді қатысудың немесе қылмыстық процеспен өзара іс-қимылдың жаңа мүмкіндіктері қылмыстық іс бойынша үкім шығарудан басқа процестік нәтижелердің қолайлылығын арттырады.