Қазақстан Республикасында адам және азамат құқықтары мен бостандықтарын қорғаудың конституциялық-құқықтық аспектілері
Қаралымдар: 123 / PDF жүктеулері: 129
DOI:
https://doi.org/10.32523/2616-6844-2024-147-2-52-62Кілт сөздер:
адам құқықтары мен бостандықтары, Қазақстан Республикасының Конституциялық Соты, конституциялық бақылау, құзырет пен өкілеттік, конституциялық іс жүргізу, көрсеткіштерАңдатпа
Зерттеуде Қазақстан Республикасының аумағында азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қамтамасыз етуді реттейтін институционалдық негіздердің тарихи дамуы мен қалыптасу кезеңдері қарастырылады. Азаматтардың конституциялық бақылауға қол жеткізу құқықтарының кеңеюіне баға беріледі, сонымен бірге адамның ажырамас құқықтары мен бостандықтарын қорғау үшін маңызды құралдардың кеңеюіне аса назар аударылады.
Негізгі Заң аясында азаматтардың құқықтары мен бостандықтарының кеңеюіне, олардың конституциялық принциптерге сәйкестігін қамтамасыз етуге және осы конституциялық ережелерді сақтауды қамтамасыз етуге жауапты тетіктер мен институттарды зерделеуге баға беріледі. Бұл Қазақстан Республикасының құқықтық және конституциялық құрылымы шеңберінде азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғауды қамтамасыз ету үшін осы бақылаулардың қалай жұмыс істейтінін бағалау туралы. Зерттеу сондай-ақ конституциялық бақылау тетіктерін іске асыру және практикалық қолдану мәселелеріне жан-жақты талдау жасау, олардың құқықтық кепілдіктерді Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес келтірудегі тиімділігін көрсетуге бағытталған.
Әдістемелік тұрғыдан зерттеу азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғау саласындағы қалыптасқан жағдайды мұқият байқауға негізделген. Осы талдау арқылы зерттеу Қазақстан Республикасындағы адам құқықтарын қорғау жүйесінің тиімділігін арттыруға арналған қорғау тетіктерін нығайтуға бағытталған прагматикалық құралдарды ұсынумен аяқталады.
Ұсынылып отырған құралдар азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғаудың қолданыстағы жүйесін нығайтуға бағытталған, бұл адам құқықтарын қорғау тетіктерінің тиімділігі мен инклюзивтілігін айтарлықтай арттыруға, Қазақстанның құқықтық және конституциялық парадигмалары шеңберінде кешенді және икемді құрылымды қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.