COVID -2019 пандемиясы кезіндегі адам құқықтарын шектеудің өзекті мәселелері
Қаралымдар: 40 / PDF жүктеулері: 5
DOI:
https://doi.org/10.32523/2616-6844-2025-151-2-27-41Кілт сөздер:
адам құқықтары, адам құқықтарын шектеу, адам құқықтарын шектеу принциптері, адам құқықтары шектеу заңдылығы, адам құқықтары және COVID-2019 пандемиясы, бостандық құқығы, адам құқықтарын құрметтеуАңдатпа
Адам құқықтарын шектеу мәселесі күрделі және даулы. Адам құқықтарына шектеулер құқықтардың өзін қорғау үшін енгізіледі, сондай-ақ олардың бұзылуына әкелуіне мүмкін. Адам құқықтарын шектеу пропорционалды, теңгерімді, қажетті, уақытша және мақсатқа сай болуы керек. Әсіресе, COVID-2019 пандемиясы кезінде қолданылған адам құқықтарын шектеу мәселесі өзекті болып табылады. Кез келген шектеулерді енгізген кезде мемлекеттер, ең алдымен, шектеу шаралары мен адам құқықтары мен бостандықтарын сақтау арасындағы тепе-теңдікті таба отырып, оларды жүзеге асыруына байланысты туындауы мүмкін жағымсыз салдарларды (әлеуметтік және экономикалық теріс салдарларды) барынша азайтуға ұмтылуы керек. Шектеу шаралары транспаренттік, жариялылық, негіздеме қағидаттарын және мемлекеттік органдардың өкілеттігін теріс пайдалануына жол бермеу арқылы жүзеге асырылуы тиіс. Мақалада Қазақстан Республикасы алдыңғы қатарлы елдердің тәжірибесін ескеруі қажет, сондай-ақ адам құқықтарын шектеуді қолдану бойынша әмбебап мониторингті күшейту қажет екендігі атап өтілді.