Конституциялық Сот Қазақстандағы құқықтық қорғаудың негізі ретінде
Қаралымдар: 119 / PDF жүктеулері: 38
DOI:
https://doi.org/10.32523/2616-6844-2025-151-2-79-87Кілт сөздер:
Конституция, Конституциялық сот, мемлекеттік билік, құқықтық мемлекет, адам құқықтары, конституционализмАңдатпа
2022 жыл Қазақстан Республикасы үшін құқықтық жүйені түбегейлі төңкерген айтулы жылға айналуда. Республиканың өзінде болып жатқан саяси оқиғалар Президент Қ.Тоқаевты саяси реформалар бағытын өзгертуге итермеледі. 2023 жылы елімізде Конституциялық сот қайта жанданды.
Конституциялық сот – қазіргі заманғы шындықтан туындаған қажеттілік. Қазіргі Конституциялық Сот сабақтастықты сақтайтын және басқа елдердің тәжірибесіне және еліміздің бұрынғы конституциялық институттарына негізделген салыстырмалы түрде «жас» институт болып табылады.
Мақалада елімізде жұмыс істеген немесе жұмыс істеп тұрған барлық конституциялық институттар талданады. Бұл институттардың құрылуының тарихи алғы шарттары, олардың ерекшеліктері, ерекшеліктері және Конституциялық сот қызметінің артықшылықтары мен шектеріне салыстырмалы талдау. Конституциялық соттың рөлі айқындалып, оның қызметі талданды. Сонымен қатар, Конституциялық Сот қызметінің оң нәтижелері көрсетілген.
Конституциялық Соттың қызметі, ең алдымен, олқылықтарды жоюға және Конституцияның тиімді қорғалуын қамтамасыз етуге бағытталған. Конституциялық қадағалаудың жаңа моделі Конституцияның үстемдігін көздейді. Бұл жұмыста сот тәжірибесі мен оның елдің әлеуметтік-құқықтық дамуының өзекті мәселелерін шешудегі рөлі талданады.