Қазақстанда қашықтықтан еңбекті дамыту жолында: заңнамалық мүмкіндіктердің тиімділігі
Қаралымдар: 131 / PDF жүктеулері: 125
DOI:
https://doi.org/10.32523/2616-6844-2023-143-2-135-148Кілт сөздер:
еңбек, құқық, заңнама, қашықтан жұмыс, еңбек қатынастары, цифрландыру, еңбек жағдайлары, еңбекті ұйымдастыру, икемді кестеАңдатпа
Жаһандық және ұлттық ауқымдағы заманауи сын-қатерлер, сондай-ақ цифрлық шешімдерді дамыту аясында қашықтықтан жұмыс істеуді тиімді құқықтық реттеу мәселесі жұмыспен қамтудың икемді нысандарын дамыту жолындағы маңызды қадам болып табылады. Пандемия және жаппай тәртіпсіздіктер кезінде Қазақстандағы еңбек процесін ұйымдастырудың мәжбүрлі шарасы ретінде қашықтан жұмыс істеу форматы болды. Соңғы жылдары елімізде қашықтықтан жұмыс істеуді реттеу саласындағы заңнамаға елеулі өзгерістер енгізілді, дегенмен, олардың Қазақстанда қашықтан жұмыс істеуді дамыту үшін тиімді ме, жоқ па – бұл ойлануды қажет ететін мәселе. Осы мақаланың мақсаты еңбек қатынастарын ұйымдастырудың осы форматын дамыту үшін Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасының қашықтықтан жұмыс істеу саласындағы нормаларын олардың тиімділігі тұрғысынан зерделеу болып табылады. Мақалада мемлекетті қашықтан жұмыс істеуді неғұрлым егжей-тегжейлі реттеуге итермелеген факторлар көрсетілген, қашықтықтан еңбек қатынастарының пайда болу жағдайлары, еңбек жағдайлары талданады. Бұл ретте, кейбір қазақстандық ұйымдардың ұжымдық келісім-шарттары түріндегі эмпирикалық материалды ескере отырып, қашықтықтан жұмыс істеу саласындағы еңбек қатынастарын жергілікті реттеу мәселелері қарастырылады. Зерттеу қашықтан жұмыс істеуді тиімді реттеуге бағытталған шешімдерді ұсынады. Заңнамалық аспектілерді тәжірибеде қолдану мүмкіндіктерінің ағымдағы жағдайын түсіну қашықтықтан жұмысты құқықтық ұйымдастыру құралдарын жетілдіру бойынша ұсыныстарды одан әрі әзірлеудің негізгі құрамдас бөлігі болып табылады. Жүргізілген зерттеулер қашықтықтан жұмысты реттеудің құқықтық аспектілері саласындағы білімді кеңейтуге, сондай-ақ қашықтықтан жұмысты дамытудағы Қазақстанның тәжірибесін көрсетуге бағытталған.