Конституциялық Сот әділдігі заң үстемдігінің принципі ретінде

Аңдатпа

Мақаланың мақсаты Конституциялық сот төрелігін Конституциялық процесті дамытудың әлемдік практикасында өзінің тиімділігін дәлелдеген Конституция ережелерінің қолданылуын бақылау тетігін енгізу есебінен құқықтың үстемдігін және қоғамдық қатынастарды демократияландыруды қамтамасыз ететін Қазақстан Республикасында құқықтық кеңістікті қалыптастырудың қажетті шарты және қамтамасыз ету қағидаты ретінде түсіну болып табылады. Мақалада құқық үстемдігі принципінің мағыналы негіздерін түсінуге байланысты мәселелер қарастырылады; Қазақстан Республикасы Конституциялық сотының қызметінде принципті пайдалану процесінің жай-күйіне талдау жүргізілді. Зерттеу әдістері. Мақала бойынша жұмыс барысында автор конституциялық-құқықтық ғылымның әдіснамасына сүйенді, оның негізінде Конституциялық процестерді олардың конституционализмді институционалды қамтамасыз етумен өзара байланысында диалектикалық таным принципі жатыр. Мақалада көтерілген мәселелерді ашу үшін танымның жүйелік әдісі, логикалық әдіс, сондай-ақ нормативтік құқықтық актілерді жүйелік-құрылымдық талдау әдісі қолданылды. Зерттеу нәтижелері. Құқықтың үстемдігі-бұл күрделі құқықтық шындық, олардың біреуінің болмауы бүкіл жүйенің жұмыс істеуін мүмкін етпейтін өзара байланысты элементтер жүйесі. Конституциялық сот төрелігін жүзеге асыра отырып, ҚР Конституциялық Соты конституциялық заңдылықты қамтамасыз етуге ықпал етеді, ал Конституциялық сот төрелігінің болуы ел аумағында құқықтың үстемдігін қамтамасыз етудің негізгі қағидаттарының бірі болып саналуы тиіс. Қорытындылар. Қазақстан Республикасында Конституциялық сот төрелігінің міндетті түрде болуы құқықтың үстемдігін қамтамасыз етудің басты қағидаты ретінде қарастырылуы керек, оған сәйкес Негізгі Заңның іргелі мәні Конституцияның ережелері негізінде ұлттық заңнамалардың дамуы мен жұмыс істеуін қамтамасыз ету қабілетінде, бұл "сәйкестіктің" өзі конституциялық әділет органдары тарапынан бақылауды қажет етеді.